“โรคเรื้อรัง” ภัยร้ายจากมัจจุราชเงียบ
การบริโภคโซเดียมปริมาณมากในการปรุงอาหารให้มีรสเค็ม คือ หนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ และโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต ซึ่งในปัจจุบันคนไทยมีพฤติกรรมการบริโคคโซเดียมสูงมาถึง 2-3 เท่าของปริมาณที่ร่างกายต้องการ ซึ่งการรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูงส่งผลให้เกิดความดันโลหิตสูง เพิ่มการรั่วของโปรตีนในปัสสาวะ แลยะยังมีผลเสียต่อไตโดยตรง นอกจากนี้ยังทำให้หัวใจทำงานหนัก อาจก่อให้เกิดสภาวะหัวใจวาย อีกทั้งความดันโลหิตสูงยังส่งผลให้ความดันในสมองเพิ่มขึ้น มีโอกาสเป็นโรคอัมพฤกษ์อัมพาตอีกด้วย
โรคต่างๆที่เกิดจากการบริโภคโซเดียมมากเกินไป ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดจุดเริ่มต้นของโครงการที่เราทราบกันดีว่าเกิดมาจากปริมาณผู้ป่วยที่เพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกๆปี
คนไทยกว่า 20,000,000 คน ป่วยเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง พบสาเหตุสำคัญมาจากการได้รับโซเดียมมากเกินปริมาณที่ร่างกายต้องการ ส่งผลให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดราวปีละ 40,000 คน/วันละ 108 คน เนื่องจากการที่ร่างกายได้รับโซเดียมมากเกินจำเป็นทำให้ความดันโลหิตสูง หากไม่ได้รับการรักษษที่ถูกต้อง อาจนำไปสู่ภาวะหัวใจขาดเลือด หัวใจวาย และทำให้เสียชีวิตก่อนวัยอันควรและคนไทย 7,600,000 คน ป่วยเป็นโรคไต โดยปริมาณโซเดียมที่มากเกินทำให้เกิดความคั่งของน้ำและเกลือ รวมทั้งความดันโลหิตสูง ส่งผลให้ไตทำงานหนักขึ้นเพื่อกรองโซเดียม และน้ำส่วนเกินอาจรุนแรงถึงขั้นเป้นไตวายเรื้อรังได้ นอกจากนี้ยังพบว่าคนไทยกว่า 500,000 คน ป่วยเป็นโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต เกิดจากการรับประทานโซเดียมในปริมาณมากทุกวัน ทำให้เกิดความดันโลหิตสูง ส่งผลให้มีโอกาสสูงที่หลอดเลือดสมองจะตีบหรือแตก ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต อีกทั้งการรับประทานโซเดียมในปริมาณมากเกินจำเป็นส่งผลให้คนไทยกว่า 11,500,000 คน เป็นโรคต่างๆเรามาดูกันว่าโซเดียมส่งผลร้ายต่อร่างกายอย่างไรบ้าง
โซเดียมสูงส่งผลต่อร่างกายอย่างไร?
การรับประทานโซเดียมในปริมาณที่มากหรือน้อยเกินไป ล้วนส่งผลเสียต่อร่างกายทั้งสิ้น จากการสำรวจของกรมอนามัยร่วมกับสถาบันโภชนศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พบว่าคนไทยส่วนใหญ่รับประทานโซเดียมมากถึง 2 เท่าของปริมาณที่แนะนำ ซึ่งผลเสียของการรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง มีดังนี้
1)เกิดการคั่งของเกลือ และน้ำในอวัยวะต่างๆ
แม้ว่าโซเดียมจะมีความจำเป็นต่อร่างกาย แต่หากมีมากเกินไปก็จะทำให้เกิดการคั่งของเกลือและน้ำในร่างกาย ในผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรง ไตยังสามารถกำจัดเกลือและน้ำส่วนเกินได้ทัน แต่ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง มักจะไม่สามารถกำจัดเกลือและน้ำส่วนเกินในร่างกายได้ ทำให้เกิดภาวะคั่งของเกลือและน้ำในอวัยวะต่างๆ เช่น แขน ขา หัวใจ และปอด ทำให้แขน ขา บวม เหนื่อยง่าย แน่นหน้าอก นอนราบไม่ได้ ในผู้ป่วยโรคหัวใจ น้ำที่คั่งในร่างกายจะทำให้เกิดภาวะหัวใจวายได้ง่ายขึ้น
2)ทำให้ความดันโลหิตสูง
การรับประทานโซเดียมมากเกินไป ทำให้ความดันโลหิตเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง คนอ้วน และผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยภาวะความดันโลหิตสูงทำให้เกิดผลเสียต่อหลอดเลือดในอวัยวะต่างๆ เช่น หัวใจ และสมอง เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต ตามมา นอกจากนี้ ยังพบว่าในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง หากรับประทานโซเดียมในปริมาณที่เหมาะสมควบคู่กับยาลดความดันโลหิต สามารถลดความดันโลหิตได้ดีกว่าผู้ที่รับประทานยาลดความดันโลหิตแต่ได้รับโซเดียมเกินกำหนด
3)เกิดผลเสียต่อไตจากการที่มีการคั่งของน้ำและความดันโลหิตสูง ทำให้ไตทำงานหนักขึ้น เพื่อเพิ่มการกรองโซเดียมและน้ำส่วนเกินของร่างกาย ผลที่ตามมาคือการเกิดความดันในหน่วยไตสูงขึ้น และเกิดการรั่วของโปรตีนในปัสสาวะมากขึ้น นอกจากนี้ ยังกระตุ้นให้ร่างกายสร้างสารบางอย่างซึ่งมีผลทำให้ไตเสื่อมเร็วขึ้น
ดังนั้น ผลิตภัณฑ์ใดที่แสดงข้อมูลไม่ถูกต้อง จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือทั้งภารคัฐและเอกชนในการปรับปรุงแก้ไขและผลักดันให้มีผลิตภัณฑ์ที่มีสูตรลดโซเดียมวางจำหน่ายเพิ่มมากขึ้น รวมทั้งประชาสัมพันธ์ให้ความรู้เพื่อเป็นข้อมูลและเพิ่มทางเลือกในการบริโภคผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพต่อไป